Siêu âm nang noãn là một trong những phương pháp thăm dò quan trọng trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, có vai trò hữu ích cho việc thăm khám và điều trị. Vậy siêu âm nang noãn là gì và ứng dụng của nó trong y học hiện đại ra sao trong quy trình thực hiện thụ tinh ống nghiệm?

Siêu âm nang noãn là gì?

Siêu âm nang noãn là kỹ thuật siêu âm đường bụng hoặc siêu âm qua đầu dò âm đạo để theo dõi sự phát triển bình thường hay không bình thường của nang noãn trong buồng trứng. Thông qua kỹ thuật này, bác sĩ có thể biết được các vấn đề như:

• Buồng trứng hai bên có hay không có nang noãn
• Số lượng nang noãn trong buồng trứng
• Kích thước của nang noãn
• Nang noãn phát triển đến giai đoạn nào
• Có nang noãn phát triển thành trứng trưởng thành và có rụng hay không.

Lợi ích của việc siêu âm nang noãn?

• Giúp theo dõi sự phát triển của noãn. Khi thăm khám hiếm muộn đây là một trong những bước quan trọng cần thực hiện. Kỹ thuật siêu âm này giúp bác sĩ dự đoán ngày rụng trứng, nhờ đó tăng khả năng thụ thai.
• Giúp bác sĩ đánh giá tình trạng các bệnh lý như rối loạn phóng noãn hoặc đa nang buồng trứng, lạc nội mạc tử cung… để đưa ra các liệu trình điều trị kịp thời và hiệu quả.
• Nếu trường hợp bạn được bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc kích thích rụng trứng thì sẽ được bác sĩ siêu âm kiểm tra nang noãn thường xuyên để xác định chính xác thời điểm rụng trứng.
• Khi cần thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), kỹ thuật siêu âm này là công cụ quan trọng để giúp bác sĩ theo dõi việc tiêm thuốc kích thích trứng có đáp ứng tốt hay không. Từ đó cho tiêm thuốc rụng trứng và chọn ngày chọc hút trứng, qua đó nâng cao tỷ lệ thụ tinh thành công.

Quá trình siêu âm nang noãn được tiến hành thế nào?

Chu kỳ kinh nguyệt thông thường gồm 2 giai đoạn: giai đoạn nang noãn và giai đoạn hoàng thể. Nang noãn chỉ nhỏ khoảng 2 – 3 mm vào đầu chu kỳ. Vào ngày thứ 7,8 của chu kỳ kinh, bác sĩ đã có thể nhìn thấy được nang noãn, lúc này có kích thước khoảng 10 – 12 mm. Nang vượt trội trung bình phát triển từ 1 – 2 mm mỗi ngày. Đến khoảng ngày thứ 14 của chu kỳ, nang noãn sẽ đạt kích thước từ 17 – 18 mm, đây là nang noãn trưởng thành và chuẩn bị rụng.

Lưu ý, với những bệnh nhân có sử dụng thuốc kích thích buồng trứng, phải siêu âm ngay từ đầu chu kỳ kinh.

Bác sĩ sẽ đo cả đường kính ngang và dọc của nang khi siêu âm để lấy giá trị trung bình. Vào ngày 2 – 3 của chu kỳ kinh đường kính nang noãn vào khoảng 3 – 4 mm, tốc độ phát triển của nang khoảng 1 – 2 mm/ ngày. Vào ngày thứ 12, nang sẽ đạt kích thước 17 – 18 mm. Ở giai đoạn này kích thước nang noãn được xem là trưởng thành.

Số lượng nang noãn cũng như tốc độ gia tăng kích thước của nang thay đổi rất nhiều phụ thuộc vào loại thuốc và phác đồ kích thích được sử dụng. Siêu âm cho thấy được kích thước nang noãn, sự phát triển của nang noãn, từ đó ước lượng khoảng thời gian rụng trứng, hoặc để tiêm kích thích rụng trứng. Ở thời điểm phóng noãn, nang có đường kính 18 – 28 mm.

Khi kích thước nang noãn đủ tiêu chuẩn, bác sĩ có thể tiêm thuốc rụng trứng chủ động hoặc lên lịch (sinh hoạt vợ chồng, chọc hút trứng hoặc bơm tinh trùng) tăng khả năng thụ thai.

Lưu ý khi siêu âm nang noãn

Khi siêu âm qua ngả bụng, bạn cần uống nhiều nước và siêu âm khi mắc tiểu. Với siêu âm đầu dò âm đạo thì phải đi tiểu trước đó, phương thức này thường được ưu tiên lựa chọn vì cho kết quả chính xác hơn.

Không phải lúc nào nang noãn cũng trưởng thành và phóng noãn vào giữa chu kỳ kinh, một số trường hợp phóng noãn diễn ra muộn vào cuối chu kỳ hoặc đầu chu kỳ  tiếp theo. Vì vậy việc thực hiện siêu âm nang noãn được khuyến kích bắt đầu từ ngày đầu chu kỳ cho đến khi bác sĩ xác định được thời điểm nang sẽ rụng.

Cả vợ và chồng nên đi khám chuyên sản phụ khoa để được lắng nghe các bác sĩ tư vấn về sức khỏe sinh sản, về thời điểm rụng trứng nhằm tăng khả năng thụ thai thành công. Hi vọng rằng, với những chia sẻ trong bài viết này các bạn đã bỏ túi được một số kinh nghiệm khi siêu âm nang noãn để mang lại hiệu quả như mong muốn.

(theo ĐD Trần Thị Thanh Ái, khoa Hiếm Muộn
Bệnh viện Đa Khoa Vạn Hạnh)

📥 Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh với tiêu chí “Người bệnh trên hết”
⏱⏱ Trên 2️⃣0️⃣ năm kinh nghiệm chữa trị đồng hành cùng bạn bảo vệ sức khỏe:
📞 Hotline 0️⃣2️⃣8️⃣.3️⃣8️⃣6️⃣3️⃣.2️⃣5️⃣5️⃣3️⃣
🌐 Website benhvienvanhanh.vn
🏫 Địa chỉ: 781/B1-B3-B5 Lê Hồng Phong, Phường 12, Quận 10, Hồ Chí Minh