Ung thư cổ tử cung là gì?
Ung thư cổ tử cung là tình trạng các tế bào tại cổ tử cung – phần thấp nhất của tử cung, nối với âm đạo – phát triển bất thường và không kiểm soát, hình thành nên khối u ác tính. Đây là loại ung thư phụ khoa phổ biến thứ hai ở phụ nữ Việt Nam, chỉ sau ung thư vú.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 500.000 phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư cổ tử cung, trong đó khoảng 250.000 trường hợp tử vong. Ở Việt Nam, ước tính có khoảng 4.000 ca mắc mới và 2.000 ca tử vong mỗi năm – con số này cho thấy tầm quan trọng của việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung là bệnh lý tiến triển âm thầm. Ở giai đoạn sớm, người bệnh thường không có triệu chứng lâm sàng rõ ràng. Điều này khiến phần lớn các ca bệnh chỉ được phát hiện khi đã chuyển sang giai đoạn tiến triển – ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng điều trị và tiên lượng sống.
Khi khối u phát triển, người bệnh có thể gặp các biểu hiện sau:
1. Chảy máu âm đạo bất thường
Đây là dấu hiệu điển hình và dễ nhận biết nhất, bao gồm:
- Chảy máu giữa chu kỳ kinh nguyệt dù không đến ngày hành kinh.
- Chảy máu sau quan hệ tình dục – dấu hiệu gợi ý tổn thương cổ tử cung.
- Chảy máu sau khi mãn kinh – bất kỳ trường hợp nào cũng cần được đánh giá ngay.
Hiện tượng này xuất phát từ việc các mạch máu nhỏ ở cổ tử cung bị tổn thương hoặc vỡ do sự xâm lấn của tế bào ung thư.
2. Khí hư bất thường
Ung thư cổ tử cung có thể gây tăng tiết dịch âm đạo với các đặc điểm:
- Dịch có màu vàng đục, xám hoặc lẫn máu.
- Có mùi hôi khó chịu.
- Có thể kèm theo cảm giác nóng rát vùng kín.
Sự thay đổi này xảy ra khi mô ung thư phát triển làm hoại tử tế bào hoặc nhiễm trùng thứ phát.
Xem thêm: Vi khuẩn Hp làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày?
3. Đau khi quan hệ tình dục (giao hợp đau)
Tình trạng này xảy ra khi khối u phát triển gây xâm lấn vào mô cổ tử cung hoặc vùng lân cận, khiến quá trình giao hợp trở nên đau đớn, đôi khi kèm theo chảy máu.
4. Đau vùng chậu kéo dài
Đau âm ỉ vùng bụng dưới hoặc vùng chậu không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh đã lan rộng trong khoang chậu. Cơn đau thường không đặc hiệu nhưng kéo dài và tăng dần theo thời gian.
5. Rối loạn tiểu tiện
Khi ung thư cổ tử cung lan rộng và chèn ép bàng quang, người bệnh có thể gặp:
- Cảm giác buồn tiểu liên tục nhưng tiểu ít.
- Tiểu buốt, tiểu rắt.
- Trong một số trường hợp nặng: tiểu ra máu hoặc tiểu khó.
Đây là dấu hiệu cho thấy khối u có thể đã xâm lấn hệ tiết niệu.
6. Sụt cân, mệt mỏi, chán ăn
Như các bệnh ung thư khác, ung thư cổ tử cung giai đoạn tiến triển có thể gây:
- Mất cảm giác ngon miệng.
- Giảm cân nhanh dù không ăn kiêng.
- Mệt mỏi kéo dài, thiếu năng lượng.
Nguyên nhân là do tiêu hao năng lượng, rối loạn chuyển hóa và tình trạng viêm mạn tính trong cơ thể.
Các triệu chứng kể trên thường dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với viêm nhiễm phụ khoa thông thường. Nhiều phụ nữ có tâm lý chủ quan, trì hoãn khám phụ khoa cho đến khi các biểu hiện trở nên nghiêm trọng.
Nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung
Virus HPV (Human Papillomavirus) là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung, chiếm đến 99.7% các ca mắc. Trong đó, typ 16 và 18 là hai chủng có nguy cơ cao nhất, chiếm hơn 70% trường hợp.
Các yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng nhiễm HPV và phát triển thành ung thư:
- Quan hệ tình dục sớm hoặc có nhiều bạn tình.
- Sinh đẻ nhiều lần hoặc sinh con khi còn quá trẻ.
- Nhiễm HIV hoặc các bệnh lây qua đường tình dục.
- Hệ miễn dịch suy yếu.
- Hút thuốc lá kéo dài.
- Không tầm soát phụ khoa định kỳ.
Xem thêm: Nhận diện Ung thư Cổ tử cung – Bảo vệ sức khỏe phụ nữ
Các giai đoạn của ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung được chia thành nhiều giai đoạn dựa trên mức độ lan rộng của tế bào ung thư. Việc xác định chính xác giai đoạn bệnh là yếu tố quan trọng giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và dự đoán tiên lượng sống.
- Giai đoạn 0 (tiền ung thư): Các tế bào bất thường mới chỉ khu trú ở lớp bề mặt cổ tử cung, chưa xâm lấn mô sâu. Phát hiện ở giai đoạn này giúp điều trị dễ dàng, hiệu quả gần như tuyệt đối.
- Giai đoạn I: Tế bào ung thư bắt đầu xâm lấn vào mô cổ tử cung nhưng vẫn còn giới hạn trong khu vực này. Tỷ lệ sống sau 5 năm ở giai đoạn này lên đến 85–95%.
- Giai đoạn II: Ung thư lan ra ngoài cổ tử cung nhưng chưa đến thành chậu hoặc phần dưới âm đạo. Người bệnh có thể cần điều trị kết hợp giữa phẫu thuật, xạ trị và hóa trị.
- Giai đoạn III: Khối u xâm lấn đến thành chậu, phần dưới âm đạo hoặc gây tắc niệu quản. Điều trị lúc này chủ yếu là hóa – xạ trị đồng thời.
- Giai đoạn IV: Tế bào ung thư di căn xa đến các cơ quan khác như phổi, gan hoặc xương. Mục tiêu điều trị là kiểm soát triệu chứng và kéo dài thời gian sống.
Tỷ lệ sống sau 5 năm giảm dần theo giai đoạn, từ hơn 90% ở giai đoạn đầu, xuống chỉ còn khoảng 15–20% ở giai đoạn muộn. Vì vậy, tầm soát định kỳ là cách hiệu quả nhất để phát hiện ung thư cổ tử cung ở giai đoạn sớm và cải thiện tiên lượng điều trị.
Phương pháp chẩn đoán
Tùy thuộc vào triệu chứng và tiền sử bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định:
- Khám phụ khoa tổng quát.
- Xét nghiệm Pap smear hoặc ThinPrep: phát hiện tế bào bất thường.
- Xét nghiệm HPV định type: xác định chủng virus nguy cơ cao.
- Soi cổ tử cung và sinh thiết: đánh giá tổn thương mô.
- Chẩn đoán hình ảnh (MRI, CT, PET-CT): đánh giá mức độ lan rộng nếu nghi ngờ di căn.
Xem thêm: Thông tin gói Tầm soát ung thư Cổ tử cung – Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh
Chủ động phòng ngừa – Tầm soát ung thư cổ tử cung đúng lúc
Ung thư cổ tử cung là một trong số ít bệnh ung thư có thể phòng ngừa và phát hiện sớm bằng các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả.
Phụ nữ nên chủ động tiêm vắc-xin HPV – đặc biệt với trẻ em gái và phụ nữ trẻ trước khi có quan hệ tình dục. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, độ tuổi thích hợp nhất để tiêm vắc xin ngừa HPV là từ 9 – 26 tuổi.
Bên cạnh đó, duy trì vệ sinh vùng kín đúng cách, quan hệ tình dục an toàn, cùng với việc khám phụ khoa định kỳ và thực hiện các xét nghiệm tầm soát định kỳ như Pap smear, ThinPrep hay xét nghiệm HPV là những bước thiết yếu để bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài.
Hiểu rõ tầm quan trọng của việc tầm soát sớm, Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh triển khai gói tầm soát ung thư cổ tử cung toàn diện, thiết kế phù hợp cho mọi phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, phụ nữ đã lập gia đình hoặc đang chuẩn bị mang thai. Gói tầm soát bao gồm:
- Khám phụ khoa chuyên sâu
- Soi cổ tử cung
- Pap smear hoặc ThinPrep
- Xét nghiệm HPV định type
- Tư vấn cá nhân hóa từ bác sĩ Sản phụ khoa giàu kinh nghiệm
Toàn bộ quy trình được thực hiện trong môi trường y tế hiện đại, đảm bảo chính xác – nhanh chóng – riêng tư – an toàn. Đây không chỉ là một bước kiểm tra sức khỏe thông thường, mà còn là cách giúp người phụ nữ chủ động phát hiện sớm các tổn thương tiền ung thư – khi khả năng điều trị và phục hồi gần như tuyệt đối.
Xem thêm: Thông tin gói Tầm soát ung thư Cổ tử cung – Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh
Ung thư cổ tử cung là căn bệnh có thể phòng ngừa và kiểm soát nếu được phát hiện sớm. Việc tầm soát định kỳ chính là cách đơn giản nhất để phụ nữ bảo vệ chính mình và người thân.
Đừng chờ đợi đến khi triệu chứng xuất hiện. Chủ động tiêm phòng vaccine HPV và chủ động đăng ký gói tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe từ những bước đầu tiên.
Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh với tiêu chí “Người bệnh trên hết”
Địa chỉ: 781/B1-B3-B5 Lê Hồng Phong, P.12, Q.10, Tp.HCM
Hotline: (+84) 028 3863 2553 – (+84) 028 3863 2554
Website: benhvienvanhanh.vn
Email: benhvienvanhanh@gmail.com