Ung thư tuyến tụy là một loại ung thư hình thành tại một số tế bào của tuyến tụy. Hầu hết các bệnh nhân bị ung thư tuyến tụy (khoảng 95%) bắt đầu trong tuyến tụy ngoại tiết. Các khối u cũng có thể hình thành trong tuyến tụy nội tiết, nhưng đây là những trường hợp không phổ biến và thường lành tính (không phải ung thư).
Tuyến tụy là gì?
Tuyến Tụy nằm trực thuộc tại hệ tiêu hóa. Tụy ở sau phúc mạc, phía trước được che phủ bởi dạ dày. Chức năng của tụy là tạo ra các enzyme và hormone. Tụy gồm 3 phần chính: Đầu tụy, thân tụy, đuôi tụy. Tụy có 2 chức năng chính nằm ở tụy nội tiết và tụy ngoại tiết.
• Chức năng ngoại tiết: Tiết ra enzyme dẫn đến tá tràng giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn. Tụy ngoại tiết là khối mô chính của tụy, đảm nhiệm chức năng sản xuất enzyme cho tiêu hóa.
• Chức năng nội tiết: Tiết ra hormone Insulin và Glucagon đi vào máu giúp chuyển hóa Glucose của cơ thể. Các tế bào nội tiết của tụy đảm nhiệm chức năng nội tiết, các tế bào được gọi là các tiểu đảo Langerhans nằm xen kẽ với các tuyến ngoại tiết.
Ung thư tuyến tụy là gì?
Ung thư tuyến tụy là một loại ung thư ác tính được hình thành từ thành phần tế bào của mô tụy, bao gồm tế bào của mô tụy ngoại và nội tiết . Dường như trên 95% ung thư tuyến tụy có nguồn gốc từ mô tụy ngoại tuyến. Còn lại các khối u xuất phát từ tế bào tụy nội tiết và của mô liên kết rất hiếm gặp. Chúng ta thường thấy các loại ung thư sau
– Ung thư biểu mô tuyến: Đây là loại ung thư tuyến thường thấy ổ tuyến tụy
– Ung thư ở nang là túi chứa đầy chất lỏng hình thành trong tuyến tụy. Hầu hết các u nang tuyến tụy là lành tính, nhưng một số là ung thư.
– Ung thư ở các tế bào “Acinar”: loại ung thư này phát triển trong các tế bào acinar của tuyến tụy, nằm ở hai đầu của ống dẫn sản xuất ra các enzyme tiêu hóa
Theo thống kê của Tổ chức y tế thế giới, ung thư tụy đứng thứ 14 về tỉ lệ mắc hơn 450 ca mắc/năm, tuy nhiên ung thư tụy lại đứng hàng thứ 7 về tỉ lệ tử vong. Điều này cho thấy tiên lượng của ung thư tụy rất xấu, trên thực tế tỉ lệ sống trung bình sau 5 năm của ung thư tụy chỉ khoảng 9.3%.
Nguyên nhân chủ yếu khiến ung thư tụy có tiên lượng xấu so với ung thư tiêu hóa khác. Bởi tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn lại dễ nhầm với bệnh khác nên người bệnh thường được chẩn đoán ở giai đoạn muộn. Tại Mỹ, chỉ 10% bệnh nhân ung thư tụy được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, trong khi đó 53% bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn IV khi đã có di căn xa.
Nguyên nhân của ung thư tụy là gì?
Nguyên nhân cụ thể của ung thư tuyến tụy, chưa được xác định rõ. Tuy nhiên theo rất nhiều nghiên cứu đã nhận định được yếu tố nguy cơ có liên quan mật thiết tới cơ chế bệnh của ung thư tụy gồm có:
– Yếu tố di truyền: Từ khoảng 8-14% ung thư tụy có liên quan tới yếu tố di truyền. Sự liên quan này có thể được chia thành 2 nhóm: Người mắc hội chứng di truyền liên quan đến nguy cơ ung thư tụy với các bệnh ung thư khác: Như giữa người mắc ung thư vú và ung thư buồng trứng sẽ có nguy cơ bị ung thư tụy theo thời gian là 3-5% hoăc người bị ung thư đại tràng không polyp có tính chất gia đình, đột biến có nguy cơ bị ung thư tụy theo thời gian là khoảng 4%
Ung thư tụy có tính chất gia đình (familial pancreatic cancer): được xác định khi trong gia đình cặp có bố/mẹ -con hoặc cặp anh/chị-em cùng bị ung thư tụy.
– Bệnh lý mãn tính ở tụy: một số bệnh lý mãn tính ở tụy làm tăng nguy cơ bị ung thư tụy gồm:
– Đái tháo đường: rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra bệnh đái tháo đường và ung thư tụy có quan hệ mật thiết với nhau, theo đó đái tháo đường vừa là yếu tố nguy cơ vừa là hậu quả của ung thư tụy
– Viêm tụy mạn
– Yếu tố môi trường: các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư tụy
– Hút thuốc lá, nghiện rượu
– Béo phì, ít hoạt động thể lực
Triệu chứng của ung thư tụy?
Triệu chứng của ung thư tụy giai đoạn đầu thường không có triệu chứng hoặc nghèo nàn không rõ. Khi ung thư qua các giai đoạn sau, thì triệu chứng lâm sàng khá đa dạng, khối u sẽ thay đổi vị trí và mức độ lan rộng của nó. Khối u theo thống kê sẽ có khoảng 50-70% u nằm ở vùng đầu tụy, 15-25% nằm ở thân/ đuôi tụy, Các khối u ở đầu tụy có xu hướng gây ra nhiều triệu chứng hơn so với những vị trí ở than hoặc đuôi tụy – điều này là do các khối u ở đầu tụy có thể chèn ép vào ống mật hoặc ống tụy và gây ra các tình trạng như vàng da.
Đau bụng: là một trong những dấu hiệu thường gặp nhất. Đau bụng thường bắt đầu xuất hiện trước khi phát hiện bệnh khoảng 1- 2 tháng và tăng dần theo tiến triển của bệnh. Thông thường đau bụng trong ung thư tụy sẽ xuất hiện chầm chậm và tăng cảm giác đau theo tiến triển của bệnh, song cũng có trường hợp người bệnh đột ngột đau một cách dữ dội do u làm tắc ống tụy gây viêm tụy cấp.
Vàng da, nước tiểu sẫm màu. Vàng da do ung thư tụy là vàng da liên tục, tăng dần do u gây tắc ống mật chính làm dịch mật từ gan không xuống được tá tràng, hậu quả là mật vào trong máu gây vàng da và nước tiểu sẫm màu.
Đi ngoài sống phân: u gây cản trở men tụy xuống ruột non tiêu hóa thức ăn. Đây là một trong những nguyên nhân làm người bệnh ung thư tụy bị suy kiệt rất nhanh, do vậy cần bổ sung men tụy kịp thời.
Suy nhược, sụt cân, chán ăn
Nôn, Tiêu chảy
Đái tháo đường: đái tháo đường có thể xuất hiện đồng thời nhưng có khoảng 25% bệnh nhân ung thư tụy có khởi phát bệnh tiểu đường trước khi phát hiện ung thư tụy trong thời gian dưới 2 nặm.
Hãy theo dõi và tầm soát ung thư ít nhất 6 tháng/ lần để phát hiện những bất thường sớm nhất và có biện pháp điều trị kịp thời.
——————————–
Nếu có bất kì vấn đề gì về sức khỏe, xin đừng chủ quan, hãy liên hệ ngay với chúng tôi:
🏫 Địa chỉ: 781/B1-B3-B5 Lê Hồng Phong, Phường 12, Quận 10, Hồ Chí Minh
⏱⏱ Trên 20 năm kinh nghiệm chữa trị đồng hành cùng bạn bảo vệ sức khỏe:
📞 Hoặc gọi chúng tôi theo Hotline 028.3863.2553
Hoặc đăng ký khám TẠI ĐÂY