U tuyến giáp là một căn bệnh thường gặp ở cả nam giới và nữ giới, phổ biến hơn ở phụ nữ khoảng 4 lần so với nam giới. Một nghiên cứu giám sát kéo dài 20 năm ước tính tỷ lệ hiện mắc lần lượt là 0,8% và 5,3% ở nam và nữ. 

U tuyến giáp là gì

U tuyến giáp hay nhân tuyến giáp là các nốt/khối hình thành trong tuyến giáp, đây là tổn thương thường gặp trong nhu mô giáp và có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp.

U tuyến giáp thường lành tính, bướu ác tính chiếm khoảng 5% (ung thư tuyến giáp). U tuyến giáp biểu hiện triệu chứng khi u đã lớn, kích thước to gây chèn ép các cơ quan bên cạnh, ảnh hưởng đến các hoạt động thở và nuốt.

Các dấu hiệu cảnh báo u tuyến giáp

Bác sĩ cho biết, hầu hết các nhân/u tuyến giáp không gây ra dấu hiệu hoặc triệu chứng, vì vậy dấu hiệu nhận biết u tuyến giáp thường không rõ ràng. Nhưng đôi khi một số khối u có kích thước lớn có thể gây ra các triệu chứng rõ rệt hơn.

Các dấu hiệu của khi có u tuyến giáp bao gồm:

• Khối u ở vùng cổ trước có thể nhìn thấy được.
• Khàn tiếng: do khối u chèn ép vào dây thanh quản quặt ngược 
• Khó thở hoặc khó nuốt: do khối u chèn ép vào khí quản hoặc thực quản, gây k
• Cường giáp với các triệu chứng: giảm cân không rõ nguyên nhân, tăng tiết mồ hôi, run, lo lắng, nhịp tim nhanh hoặc không đều, rối loạn kinh nguyệt ít kinh, tiêu chảy và đi tiểu thường xuyên hơn, tăng khẩu vị.
• Suy giáp với các triệu chứng: Mệt mỏi, hay quên, không chịu được lạnh, tăng cân, tê ngứa ở tay, tăng cân, khô da tóc, thô ráp, táo bón, kinh nguyệt ra nhiều và thường xuyên.

Nguyên nhân gây u tuyến giáp

Hiện nay, nguyên nhân gây ra các u tuyến giáp vẫn chưa được biết chính xác, tuy nhiên có một số yếu tố nguy cơ có thể gây ra bệnh này:

Mất cân bằng i-ốt

Thiếu hoặc thừa i-ốt trong chế độ ăn có thể khiến tuyến giáp phát triển các nhân giáp.

Bức xạ ion hóa

Các bức xạ ion hóa như: tia X, tia gramma là yếu tố nguy cơ gây ra các u tuyến giáp. Có khoảng 2% người bị nhiễm bức xạ ion hóa có thể phát triển các nốt u tuyến giáp và khoảng 20-50% là các khối u ác tính. (1)

Viêm tuyến giáp

Viêm tuyến giáp khiến các hormone được tiết ra quá nhiều hoặc quá ít chủ yếu do hệ thống miễn dịch tấn công tế bào tuyến giáp hoặc khiếm khuyết gen. 

Ung thư tuyến giáp

Số ít các u tuyến giáp là ung thư, đây là tế bào bình thường ở tuyến giáp phát triển bất thường và phát triển không tuân theo sự kiểm soát của cơ thể.

Tại Việt Nam (2020) ung thư tuyến giáp là 1 trong 10 loại ung thư có tỷ lệ mắc cao nhất với khoảng 5.500 ca mới mắc và 650 ca tử vong. 

Chẩn đoán nguyên nhân u tuyến giáp 

Dưới đây là các xét nghiệm mà bác sĩ có thể sử dụng để kiểm tra về các nốt tuyến giáp của bạn và xác định những việc cần làm tiếp theo.

Siêu âm tuyến giáp

Siêu âm tuyến giáp là phương pháp chẩn đoán hình ảnh nhằm phát hiện những bất thường ở tuyến giáp như  kích thước, vị trí, cấu trúc và những thay đổi nhu mô của các bướu nhân tuyến giáp.

Siêu âm tuyến giáp giúp phân biệt giữa các tổn thương ác  tính và lành tính, giúp người bệnh tránh được các thủ thuật xâm lấn phía sau.

Xét nghiệm hormone tuyến giáp

Ở bệnh nhân có nhân giáp bác sĩ sẽ lấy mẫu máu để xét nghiệm hormone (FT3, FT4) và hormone kích thích tuyến giáp (TSH). TSH là một loại hormone được tạo ra bởi tuyến yên điều chỉnh quá trình sản xuất T3 và T4 của tuyến giáp.

Nếu lượng hormone tuyến giáp cao hơn hoặc thấp hơn so với mức bình thường có thể là dấu hiệu của các bệnh tuyến giáp như cường giáp, suy giáp hoặc viêm giáp.

Chọc hút tuyến giáp bằng kim nhỏ (FNA)

FNA dưới hướng dẫn của siêu âm láy mẫu nhỏ tế bào từ nốt sần được xem là phương pháp hiệu quả nhất trong việc đánh giá nhân giáp. Phương pháp này được thực hiện khi phát hiện nhân giáp ≥ 1,5cm, các nốt <1cm được FNA khi có nhiều hơn một đặc điểm đáng ngờ của siêu âm, nổi hạch cổ hoặc tiền sử có nguy cơ cao.

Nếu các khối u tuyến giáp không phải là khối u ác tính và không gây ra các vấn đề sức khỏe, các khối u này có thể không cần điều trị mà chỉ cần theo dõi định kỳ 1 lần/năm. Nếu khối u tiếp tục phát triển, chèn ép đường thở bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ khối u.

Tùy theo tình trạng của bệnh nhân mà sẽ chỉ sử dụng một hoặc kết hợp nhiều phương pháp kiểm tra để có thể đưa ra kết luận chính xác về mức độ bệnh. Vì vậy nếu nghi ngờ bản thân có u tuyến giáp không rõ nguyên nhân hãy đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác.

Khoa Chẩn đoán hình ảnh được trang bị các thiết bị hiện đại, phục vụ công tác xét nghiệm quan trọng để chẩn đoán sớm bản chất các nhân tuyết giáp, phân loại tế bào học tuyến giáp hiện đại nhất hiện nay như xét nghiệm tế bào học tuyến giáp bằng chọc hút kim nhỏ (FNA)… giúp các bác sĩ giải phẫu có thể xác định được u lành hay u ác tính. 

Khoa Nội tiết – Bệnh viện đa Khoa Vạn Hạnh với đội ngũ chuyên gia nhiều kinh nghiệm từng công tác tại các bệnh viện tuyến đầu, thường xuyên cập nhật phác đồ hiện đại trong tư vấn chăm sóc sức khỏe và điều trị hiệu quả các bệnh lý tuyến giáp. Nhờ sự kết hợp đa chuyên khoa trong chẩn đoán và điều trị tại BVĐK Vạn Hạnh là địa chỉ tin cậy giúp người bệnh chuyên sâu và hiệu quả.

______________________________________________________

📥 Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh với tiêu chí “Người bệnh trên hết”
⏱⏱ Trên 2️⃣0️⃣ năm kinh nghiệm chữa trị đồng hành cùng bạn bảo vệ sức khỏe:
📞 Hotline 0️⃣2️⃣8️⃣.3️⃣8️⃣6️⃣3️⃣.2️⃣5️⃣5️⃣3️⃣
🌐 Website benhvienvanhanh.vn
🏫 Địa chỉ: 781/B1-B3-B5 Lê Hồng Phong, Phường 12, Quận 10, Hồ Chí Minh