Mỗi người mỗi khác, không ai giống ai hoàn toàn, do đó tối ưu hóa điều trị dựa vào đặc điểm của từng cá thể là phương pháp điều trị mới, hiện đại, không chỉ cho viêm gan siêu vi B, mà còn cho nhiều bệnh khác nữa.
Viêm gan siêu vi B không còn là căn bệnh mới hay lạ ở đại đa số các nước trên thế giới nói chung, châu Á và Việt Nam nói riêng. Tuy là căn bệnh phổ biến tưởng chừng như rất đỗi bình thường nhưng không thể xem nhẹ. Viêm gan siêu vi B vẫn luôn là một trong những chủ đề chính được đem ra thảo luận trong các hội nghị gan mật thế giới. Từ tính chất cấu tạo phức tạp của siêu vi cho đến sự diễn biến đa dạng của bệnh, viêm gan siêu vi B vẫn đang tiếp diễn và biến hóa để đến hôm nay vẫn chưa có giải pháp nào được xem là tuyệt đối có thể loại trừ siêu vi B này.
Khám và tư vấn cho người bệnh gan
Bệnh diễn biến phức tạp
Ước tính hiện nay trên thế giới có chừng 350 triệu người đang nhiễm siêu vi B mạn tính (CHB- Chronic Hepatitis), dẫn đến 600 ngàn người chết mỗi năm do xơ gan hay ung thư tế bào gan (HCC- Hepatocellular Carcinoma).
Diễn biến tự nhiên của nhiễm siêu vi viêm gan B rất đa dạng. Có thể chia ra nhiều giai đoạn: giai đoạn dung nạp miễn dịch được thể hiện qua số lượng siêu vi cao nhưng rất ít dấu hiệu tổn thương gan. Giai đoạn thải trừ miễn dịch (viêm gan mạn tính) với đặc điểm là số lượng siêu vi trong máu cao, có viêm hoại tử có thể dẫn đến xơ gan hay ung thư gan. Giai đoạn người mang siêu vi bất hoạt, siêu vi không hoạt động, số lượng siêu vi thấp, men gan trong giới hạn bình thường, nhưng vẫn còn sự hiện diện của siêu vi. Đôi lúc viêm gan siêu vi B lại ở giai đoạn tái hoạt động với số lượng siêu vi cao và men gan tăng. Những giai đoạn khác nhau này làm việc chẩn đoán bệnh nặng hay nhẹ, bệnh có cần điều trị đặc hiệu hay không là một vấn đề hoàn toàn không đơn giản! Điểm đến mà chúng ta mong muốn đạt được sau khi ngưng điều trị (nếu có thể) là sự thanh thải hay thải sạch siêu vi B. Tình trạng này được xác định khi xét nghiệm HBsAg (hepatitis B surface antigen- kháng nguyên bề mặt của siêu vi B) kết quả là âm tính và cải thiện về mặt tổ chức của gan. Chúng ta cũng cần biết rằng siêu vi B khi đã xâm nhập vào cơ thể là đã hòa nhập với bộ gen của người nhiễm bệnh.
Mục tiêu điều trị
Hiện nay, những phương pháp điều trị thường nhắm đến việc ức chế việc nhân bản siêu vi trong cơ thể người bệnh, qua đó có thể giải quyết nguyên nhân gây viêm gan mạn, xơ gan hay ung thư gan. Mặc dù việc điều trị thường là lâu dài, đa số người bệnh phải dùng thuốc ức chế siêu vi suốt đời, nhưng vẫn không quét sạch được siêu vi ra khỏi cơ thể.
Điều trị viêm gan siêu vi B là một câu chuyện dài nhiều tập, đã hao tốn nhiều công sức nghiên cứu của nhiều nhà khoa học trên thế giới. Cho đến nay, khoa học cũng đạt được những tiến bộ nhất định và ngày càng đến được gần điểm cuối cùng là: “Quét sạch siêu vi ra khỏi cơ thể”.
Một việc quan trọng là xác định khi nào bệnh cần phải điều trị đặc hiệu và điều trị thuốc gì? Để trả lời cho vấn đề này, cần phải có bác sĩ chuyên về gan theo dõi, đánh giá tình trạng và diễn biến bệnh trong thời gian tương đối đủ dài… Nếu quyết định điều trị sai, sẽ đưa đến gánh nặng về kinh tế và những tổn thất trên cơ thể người bệnh.
Gần đây, có nhiều nghiên cứu mới, dựa trên nhiều yếu tố mới, có thể mang lại những liệu pháp điều trị riêng biệt cho từng người. Mỗi người mỗi khác, không ai giống nhau hoàn toàn, do đó tối ưu hóa điều trị dựa vào từng cá thể riêng biệt là phương pháp điều trị mới, hiện đại, không chỉ cho viêm gan siêu vi B, mà còn cho nhiều bệnh khác nữa.
Hiện tại, thuốc đặc hiệu điều trị viêm gan siêu vi B đã được đại đa số các nước trên thế giới và cả Việt Nam chấp thuận gồm có 2 loại interferon (interferon alpha và pegylated interferon alpha) và 5 loại thuốc viên kháng siêu vi trực tiếp (lamivudine, telbivudine, entecavir, adefovir, và tenofovir). Pegylated interferon, entecavir, và tenofovir đang là những thuốc có hiệu quả cao với tỷ lệ kháng thuốc thấp nhất, hứa hẹn đem đến những kết quả điều trị như mong đợi…
Những việc cần làm
Với tỉ lệ người nhiễm bệnh trong cộng đồng cao, viêm gan siêu vi B là một vấn đề nóng bỏng của Châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng. Tuy nhiên với sự đa dạng, diễn biến luôn thay đổi của bệnh, đồng thời cơ chế bệnh sinh rất phức tạp, cấu trúc của siêu vi cực kỳ tinh tế, với ai không phải là chuyên gia, có thể thấy mình đôi khi lạc vào ma trận. Nhưng không vì vậy mà chúng ta không nên bỏ chút thì giờ để tìm hiểu thêm về căn bệnh và liệu pháp điều trị mà mình đang trải qua để hiểu một cách tường tận hơn .
Hiểu tường tận hơn một vấn đề để có thể hành động đúng đắn cho từng trường hợp. Đối với những bệnh truyền nhiễm, chữa bệnh là một cách phòng bệnh lây lan cho những người khác.
Với viêm gan siêu vi B, đã có vaccine, thì việc phòng bệnh đối với những người chưa mắc bệnh là điều tối quan trọng, đặc biệt trong môi trường có số người nhiễm bệnh cao như Việt Nam.
Nếu như đã mang siêu vi thì cần điều trị đúng thời điểm là điều không kém quan trọng như phòng bệnh. Hơn thế nữa, khi bệnh nhân đã chấp nhận được điều trị thì điều cần lưu tâm là việc tuân thủ điều trị. Tuân thủ điều trị giúp bệnh nhân có cơ hội điều trị thành công cao hơn và giúp bác sĩ có thể tiên lượng và theo dõi bệnh sát để có thể kiểm soát được những phản ứng phụ không mong muốn.
Muốn đẩy lùi bất kì một căn bệnh nào cũng đều cần một sự phối hợp trên nhiều phương diện. Các nhà khoa học không ngừng nghiên cứu những phương pháp tối ưu để có thể điều trị bệnh. Bác sĩ trực tiếp điều trị liên tục ứng dụng những kinh nghiệm thực tế trên từng người bệnh cùng với những thành tựu nghiên cứu. Từ đó, chọn phương pháp thích hợp để điều trị cho từng người bệnh, mục đích là có một kết quả tối ưu nhất. Người bệnh thì không ngừng quan hoài đến bản thân (cần nhất là việc tuân thủ điều trị). Có vậy, cho dù viêm gan siêu vi B là một chuyện dài, chưa có hồi kết, thì chí ít bệnh nhân cũng có thể dừng lại ở một chương tốt.
Tư vấn cho người bệnh
Với mong muốn đem lại lợi ích thiết thực & lâu dài cho những ai đã bệnh viêm gan, dù là viêm gan siêu vi B hay viêm gan siêu vi C, dù là bệnh gan do rượu hay hóa chất, gan đã bắt đầu bị xơ chai hay đã xơ gan thật sự, Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh đã triển khai phòng khám chuyên khoa về bệnh Viêm Gan, vào chiều tối các ngày trong tuần, từ thứ hai đến thứ bảy (trừ thứ tư, chủ nhật).
Phòng Khám Ngoài Giờ về Viêm Gan của Bệnh Viện Vạn Hạnh đã qui tụ được những bác sĩ chuyên về Bệnh Gan của Bệnh Viện Đại Học Y Dược, Bệnh Viện Bệnh Nhiệt Đới, có nhiều năm kinh nghiệm trong chẩn đoán và điều trị bệnh, hy vọng sẽ đem lại cuộc sống tươi đẹp cho những người đã mắc bệnh viêm gan.
Bệnh viện Vạn Hạnh đã liên tục tổ chức những buổi sinh hoạt cho bệnh nhân viêm gan, về các chủ đề: viêm gan siêu vi B, diễn tiến bệnh và các phương pháp điều trị; gan nhiễm mỡ, bệnh gan do rượu. Sắp tới sẽ là viêm gan siêu vi C, từ phương thức chẩn đoán đến phương pháp điều trị sao cho hiệu quả tối đa với chi phí thấp nhất có thể. Đồng thời, những phản ứng phụ khi sử dụng thuốc chích sẽ được đem ra mổ xẻ, phân tích nhằm đem đến cuộc sống có chất lượng cho người bệnh, dù đang ở giai đoạn nào của bệnh, dù đang điều trị đặc hiệu hay chỉ là theo dõi định kỳ. Chế độ sinh hoạt, làm việc, ăn uống thích hợp với từng người bệnh sẽ lần luợt được trình bày.
Địa điểm: Phòng khám Viêm Gan (Phòng 17), Bệnh Viện Vạn Hạnh
Thời gian: 17 giờ đến 20 giờ mỗi ngày (nghỉ ngày thứ tư & chủ nhật)
Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh 781/B1 Lê Hồng Phong nối dài Q10, TPHCM, Điện thoại: (08 ) 3863 2553
BS. CK1. Nguyễn Thị Lý – Khoa Phòng khám 1
Bệnh viện Đa Khoa Vạn Hạnh