Ts.Bs. Nguyễn Thúy Nga – Khoa Phụ Sản
Bệnh viện Đa Khoa Vạn Hạnh
Những phụ nữ nào dễ bị ung thư buồng trứng ?
Cho đến nay nguyên nhân gây nên ung thư buồng trứng vẫn chưa được biết rõ nhưng nếu trong gia đình bạn đã có người bị ung thư buồng trứng (mẹ,chị em gái,hoặc con gái) thì nguy cơ mắc bệnh của bạn là 5%.
Bạn là người không sinh đẻ hay vô sinh.
Bạn có tiền sử dùng thuốc kích thích phóng noãn để điều trị vô sinh.
Ung thư buồng trứngcó thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng nếu bạn càng lớn tuổi thị nguy cơ mắc bệnh càng cao nhất là những phụ nữ sau mãn kinh.
Bạn bị béo phì ở thời trẻ sẽ tăng nguy cơ bị ung thư buồng trứng sau tuổi mãn kinh.
Cho đến nay nguyên nhân gây nên ung thư buồng trứng vẫn chưa được biết rõ nhưng nếu trong gia đình bạn đã có người bị ung thư buồng trứng (mẹ,chị em gái,hoặc con gái) thì nguy cơ mắc bệnh của bạn là 5%.
Bạn là người không sinh đẻ hay vô sinh.
Bạn có tiền sử dùng thuốc kích thích phóng noãn để điều trị vô sinh.
Ung thư buồng trứngcó thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng nếu bạn càng lớn tuổi thị nguy cơ mắc bệnh càng cao nhất là những phụ nữ sau mãn kinh.
Bạn bị béo phì ở thời trẻ sẽ tăng nguy cơ bị ung thư buồng trứng sau tuổi mãn kinh.
Những dấu hiệu để bạn nên đến gặp bác sỹ phụ khoa:
Ung thư buồng trứngở giai đoạn sớm thường diễn biến âm thầm ,không có các dấu hiệu đặc biệt.Tuy nhiên nếu bạn thấy có những biểu hiện như : rối loạn kinh nguyệt ,đau hoặc nặng ở vùng bụng dưới, đau khi quan hệ vợ chồng, rối loạn tiểu (tiểu khó, són tiểu), mệt mỏi kéo dài,giảm cân,chán ăn, rối loạn tiêu hoá (RLTH) như đầy bụng, khó tiêu, đại tiện táo hoặc tiêu chảy, bạn hãy đến gặp bác sỹ phụ khoa để được khám và phát hiện bệnh sớm
Có bạn sẽ thắc mắc hỏi : rối loạn tiêu hóa có liên quan gì đến ung thư buồng trứng. Xin thưa với bạn là nó có liên quan với nhau đấy.Bởi vì khối u buồng trứng chèn ép vaò các cơ quan tiêu hóa như đại ,trực tràng gây các triệu trứng rối loạn tiêu hóa, Mặt khác U Krukenberg là một ung thư buồng trứng di căn từ ung thư đường tiêu hóa như dạ dày hoặc trực tràng.
Ở giai đoạn muộn bạn sẽ thấy các dấu hiệu trên kéo dài và nặng hơn,thậm chí bạn có thể tự sờ thấy khối u ở vùng bụng dưới,có nhiều trường hợp khối u to choán hết toàn bộ vùng bụng của bạn.
Bác sĩ sẽ làm gì để chẩn đoán ung thư buồng trứng?
Sau khi bạn mô tả những khó chịu khiến bạn phải đến bệnh viện thì chúng tôi sẽ thăm khám âm đạo nếu bạn đã có quan hệ tình dục (QHTD) hoặc thăm khám qua hậu môn nếu bạn chưa có QHTD để phát hiện khối u ở buồng trứng.Việc đánh giá kích thước khối u buồng trứng,khả năng di động của u,mức độ lan tỏa ra các cơ quan khác của vùng chậu hay ổ bụng là rất quan trọng để đánh giá tiên lượng sau này. Siêu âm, chụp Xq tim phổi, CT scan (chụp cắt lớp vi tính) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) ổ bụng giúp bác sỹ lâm sàng đánh giá chính xác hơn.
Phẫu thuật u buồng trứng ở bệnh viện Vạn Hạnh
Một bạn khác hỏi: vậy xét nghiệm máu có giúp ích cho việc chẩn đoán ung thư buồng trứng hay không? Thông thường khi phát hiện bạn có một khối u ở buồng trứng, ngoài các xét nghiệm đã nêu bác sỹ còn cho bạn làm xét nghiệm CA 125 trong máu.Tuy nhiên chất này có thể tăng trong một số bệnh lý khác như Lạc nội mạc tử cung, nhiễm trùng vì vậy nó mang tính đặc hiệu không cao nên không có giá trị nhiều trong chẩn đoán nhưng nó lại có giá trị tiên lượng rất tốt.
Việc điều trị ung thư buồng trứng sẽ được tiến hành như thế nào?
Điều trị UTBT bao gồm sự kết hợp của phẫu thuật và điều trị hóa chất,nâng cao sức đề kháng của người bệnh.
Khi đã chẩn đoán nghi ngờ ung thư buồng trứng thì việc phẫu thuật sẽ thực hiện kỹ thuật mổ mở theo đường giữa dưới rốn có khi kéo dài lên trên rốn nếu khối u quá to. Đường mổ này có thể lấy trọn vẹn khối u.Có nhiều bệnh nhân yêu cầu chúng tôi mổ nội soi nhưng không được đáp ứng do khi mổ nội soi khả năng phát tán của tế bào ung thư ra khoang bụng là rất cao điều đó giúp tế bào ung thư di căn nhanh hơn và xa hơn.
Tùy thuộc vào giai đoạn của ung thư buồng trứng mà bác sỹ sẽ đưa ra kế hoạch điều trị thích hợp.Ở giai đoạn sớm khi tế bào ung thư khu trú ở buồng trứng,chưa lan ra lớp vỏ của buồng trứng, việc phẫu thuật cắt tử cung , hai phần phụ và mạc nối lớn tương đối dễ dàng.Điều trị hóa chất kết hợp sau phẫu thuật sẽ cho tỉ lệ sống 5 năm là 66%. Ở giai đoạn muộn hơn, khi tế bào ung thư đã xâm lấn vào các cơ quan lân cận trong chậu hông hoặc di căn xa hơn nữa thị việc phẫu thuật sẽ hết sức khó khăn.Nguyên tắc phẫu thuật trong các trường hợp này là cắt bỏ được càng nhiều tổ chức ung thư càng tốt. Điều trị hóa chất có thể thực hiện trước khi phẫu thuật và sau phẫu thuật. Ở giai đoạn cuối của ung thư buồng trứng tỉ lệ sống 5 năm chỉ còn 4 %.
Ung thư buồng trứng ở thai phụ.
Ở nước ta ung thư buồng trứng khi mang thai xảy ra với tỉ lệ 1/18000.
Các dấu hiệu sớm của ung thư buồng trứng ở phụ nữ bình thường đã rất mơ hồ thì ở thai phụ càng khó phát hiện hơn. Thai phụ thường không biết các dấu hiệu như bụng to lên, đau nặng bụng dưới, rối loạn tiêu tiểu, chán ăn, sút ký do có thai hay là một bệnh lý nào khác. Vì vậy, để tránh trường hợp phát hiện ung thư buồng trứng ở giai đoạn muộn trong thai kỳ, các bạn nên đi khám phụ khoa trước khi dự định mang thai. Khi có thai, các bạn nên đi khám định kỳ theo hẹn của bác sĩ sản khoa.
Nếu phát hiện khối u buồng trứng trước khi có thai bác sĩ sẽ khuyên bạn nên phẫu thuật lấy khối u và có thai sau phẫu thuật nếu khối u lành tính. Nếu phát hiện khối u buồng trứng trong thai kỳ thì việc xử trí khối u buồng trứng tùy thuộc vào tuổi thai và tính chất khối u. Trong 3 tháng đầu thai kỳ, việc phẫu thuật cắt bỏ khối u buồng trứng có nguy cơ gây sảy thai, hư thai rất cao. Vì vậy, nếu phát hiện khối u buồng trứng trong thời kỳ này bạn sẽ được khuyên phẫu thuật vào 3 tháng giữa của thai kỳ. Nếu phát hiện vào 3 tháng cuối thai kỳ thì việc phẫu thuật sẽ được thực hiện sau sanh. Tuy nhiên, nếu có biến chứng như xoắn cuống khối u, vỡ khối u hoặc u to lên nhanh nghi ngờ ung thư buồng trứng thì việc phẫu thuật phải được tiến hành ngay dù thai nhi ở độ tuổi nào, có thể nuôi được hay không.
Điều trị hóa chất được cân nhắc trì hoãn nếu giai đoạn ung thư buồng trứng cho phép. Nếu không thể trì hoãn điều trị hóa chất nên tránh 3 tháng đầu thai kỳ và kết thúc trước ngày dự sanh 3 tuần. Sau khi sanh, sản phụ sẽ không cho con bú và được tiếp tục điều trị hóa chất.
Có thể dự phòng và phát hiện sớm ung thư buồng trứng không?
Hiện nay hầu hết các bệnh nhân bị ung thư buồng trứng đều đến ở giai đoạn muộn.
ung thư buồng trứng có thể phát hiện sớm nếu bạn khám phụ khoa định kỳ hoặc đi khám ngay khi mới có những biểu hiện sớm của bệnh nhất là những bạn có mẹ,chị em gái bị ung thư buồng trứng.
Nếu bạn mang thai và cho con bú một lần trong đời cũng góp phần làm giảm nguy cơ bị ung thư buồng trứng.
Các u thực thể của buồng trứng cũng phải được phẫu thuật sớm và làm xét nghiệm tổ chức học nếu có tế bào ác tính phải xử trí triệt để.
Hiện nay hầu hết các bệnh nhân bị ung thư buồng trứng đều đến ở giai đoạn muộn.
ung thư buồng trứng có thể phát hiện sớm nếu bạn khám phụ khoa định kỳ hoặc đi khám ngay khi mới có những biểu hiện sớm của bệnh nhất là những bạn có mẹ,chị em gái bị ung thư buồng trứng.
Nếu bạn mang thai và cho con bú một lần trong đời cũng góp phần làm giảm nguy cơ bị ung thư buồng trứng.
Các u thực thể của buồng trứng cũng phải được phẫu thuật sớm và làm xét nghiệm tổ chức học nếu có tế bào ác tính phải xử trí triệt để.
Có thể điều trị khỏi ung thư buồng trứng.
Bà Lê Thị L. 60 tuổi ở Tiền Giang là một phụ nữ độc thân không sinh đẻ lần nào. Khi thấy mình thỉnh thoảng đau trằn bụng dưới, mệt mỏi, bệnh nhân tới phòng khám phụ khoa ở bệnh viện Vạn Hạnh khám và được chẩn đoán ung thư buồng trứng. Phẫu thuật được tiến hành ngay sau đó. Kết quả thử tế bào cũng phù hợp với chẩn đoán ban đầu. Bệnh nhân được nâng cao thể trạng và điều trị hóa chất sau phẫu thuật. Mặc dù bị rụng hết tóc do hóa chất nhưng các biểu hiện lâm sàng và xét nghiệm cho thấy tế bào ung thư đã bị tiêu diệt. Đã 6 năm trôi qua, bệnh nhân vẫn đi tái khám đều đặn. Mỗi lần đi khám bà đều cười rất tươi và nói: “Nhờ có các bác sĩ và y tá của bệnh viện Vạn Hạnh mà tôi còn sống được đến ngày hôm nay.”