TÌM HIỂU VỀ LOÃNG XƯƠNG VÀ KHI NÀO BẠN NÊN ĐO LOÃNG XƯƠNG

Nhiều người lầm tưởng rằng loãng xương chỉ xảy ra ở phụ nữ. Thực tế là, loãng xương có thể xảy ra ở cả hai giới nam và nữ. Loãng xương có thể được chẩn đoán và dự báo bằng cách đo kiểm tra mật độ khoáng xương.

NGUYÊN NHÂN CỦA BỆNH LOÃNG XƯƠNG

Loãng xương là tình trạng rối loạn chuyển hóa của xương, xương bị suy yếu cấu trúc và giảm khối lượng dẫn đến xương mỏng, xốp và dễ gãy.

Xương phát triển qua quá trình tái tạo và tu sửa mô xương gọi là chu chuyển xương. Xương mới được hình thành để thay thế cho xương cũ bị đào thải đi. Trước năm 30 tuổi, quá trình tạo xương sẽ diễn ra mạnh hơn phá hủy, nên xương phát triển và mạnh khỏe. Sau năm 30 tuổi, quá trình tu sửa xương vẫn diễn ra, nhưng sự tạo xương chậm lại dẫn đến xương bị suy yếu, mỏng và xốp hơn. Nếu một người khi còn trẻ có được khối lượng và cấu trúc xương tốt, thì sẽ ít có nguy cơ bị loãng xương hơn khi về già.

Bên cạnh đó, các khoáng chất có trong xương, các hormone nội tiết tố và các cytokin, cũng là các yếu tố quyết định hoạt động của chu chuyển xương và mật độ xương. Nếu canxi và các khoáng chất trong xương không đầy đủ sẽ ảnh hưởng đến mật độ và sức mạnh của xương. Hormone estrogen (nội tiết tố nữ) và androgen (nội tiết tố nam) thấp, sẽ làm tăng quá trình mất xương. Đó là lý do phụ nữ mãn kinh sớm, nam giới bị thiểu năng sinh dục có nguy cơ cao bị loãng xương.

Có một số yếu tố làm tăng nguy cơ loãng xương như:

– Thiếu canxi và vitamin D

– Thường xuyên hút thuốc lá và uống quá nhiều rượu bia

– Suy dinh dưỡng hoặc ăn uống thiếu chất

– Ít vận động

– Mắc một số bệnh suy giảm tuyến sinh dục nam & nữ như: suy buồng trứng sớm, cắt buồng trứng, thiểu năng tinh hoàn…

– Tiền sử gia đình bị loãng xương hoặc gãy xương cột sống, xương vùng hông.

TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH LOÃNG XƯƠNG

Đa số các trường hợp loãng xương không có biểu hiện lâm sàng, cho đến khi xảy ra tình trạng gãy xương. Một số triệu chứng có thể xảy ra khi một người đã bị loãng xương là:

– Đau ở lưng, háng, mông, đùi hoặc đầu gối ở nhiều mức độ khác nhau.

– Chiều cao giảm dần đi 1,5 inch so với chiều cao lúc trưởng thành

– Dáng đi khom, lưng gù.

– Gãy xương đốt sống, xương cổ tay, xương vùng hông (trong đó có gãy cổ xương đùi) … sau một cú ngã hoặc chấn thương nhẹ.

PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN LOÃNG XƯƠNG

Đo loãng xương bằng phương pháp DEXA là phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép, để xác định mật độ xương. Phương pháp này được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán loãng xương, được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới.

Một số phương pháp khác được ứng dụng để đo mật độ xương như:

– Phương pháp micro MRI: sinh thiết xương ống nhằm đánh giá chất lượng và cấu trúc xương để chẩn đoán và theo dõi loãng xương trong tương lai.

– Phương pháp siêu âm định lượng: là phương pháp chẩn đoán mật độ xương thông qua tốc độ truyền âm hoặc chỉ số hấp thụ sóng siêu âm dải rộng.

– Kỹ thuật chụp cắt lớp nhiều mặt cắt: là công cụ đo độ dày của vỏ xương nhằm thăm dò độ vững chắc của xương.

– Kỹ thuật CT Scan: tái tạo cấu trúc 3D của xương qua đó đánh giá chất lượng xương.

AI NÊN THỰC HIỆN ĐO LOÃNG XƯƠNG

Loãng xương sẽ khiến một người dễ bị gãy xương do té ngã. Những vị trí dễ gãy là xương vùng hông (trong đó có gãy cổ xương đùi), xương cổ tay và xương đốt sống. Các vị trí gãy quan trọng như xương đốt sống, xương vùng hông có thể gây ra biến chứng như đau đớn, tàn phế, thậm chí là giảm tuổi thọ, tử vong.

Vì vậy chúng ta nên tầm soát loãng xương để phát hiện nguy cơ, chẩn đoán mức độ loãng xương và dự đoán nguy cơ gãy xương trong vòng 10 năm ở cột xương đùi và cột sống

Những đối tượng sau nên thực hiện đo mật độ xương:

– Phụ nữ mãn kinh sớm

– Phụ nữ và nam giới trên 50 tuổi, có yếu tố nguy cơ

– Người trên 50 tuổi từng gãy xương ở độ tuổi trưởng thành

– Người có trọng lượng cơ thể thấp, chỉ số BMI ≤ 18.5 kg/m2. Người bị suy dinh dưỡng, còi xương ở thời kỳ trước khi trưởng thành

– Người thường xuyên hút thuốc lá, uống rượu bia và cafein

– Người thường bị té ngã, yếu cơ

– Người có tiền sử gia đình bị loãng xương hoặc bị gãy xương, đặc biệt là gãy xương cột sống và hông

– Người bị thiếu canxi và vitamin D

– Người bị bệnh nội tiết, bệnh thận hoặc hội chứng cushing

– Người bị các bệnh về xương khớp như thoái hóa khớp, viêm khớp dạng thấp…

– Người đang điều trị bệnh loãng xương cần đánh giá hiệu quả điều trị

Một số lưu ý trước khi đo mật độ xương:

– Không đo phụ nữ có thai

– Chỉ đo loãng xương sau 07 ngày nếu trước đó có chụp CT hoặc MRI

– Không sử dụng các chất sau trong vòng 07 ngày trước khi đo loãng xương: thuốc cản quang chứa iod, baryt, đồng vị phóng xạ

Quá trình điều trị loãng xương có thể kéo dài khoảng 3 – 5 năm. Người bệnh nên duy trì thói quen thăm khám định kỳ, sử dụng thuốc theo hướng dẫn từ bác sĩ, đo lại mật độ xương sau mỗi 1 – 2 năm. Điều này sẽ giúp đánh giá tiến triển của bệnh và khả năng đáp ứng với điều trị. Qua kết quả thăm khám, bác sĩ sẽ đánh giá tổng thể tình trạng bệnh, mức độ loãng xương, từ đó đưa ra hướng điều trị tiếp theo.

Để trang bị trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh loãng xương. Bệnh Viện Đa Khoa Vạn Hạnh đã trang bị dòng máy đo loãng xương hiện đại. Dòng máy Hologic thế hệ Discovery, máy thường được gọi với tên máy DXA hay DSA (Dual-energy Xray Absorptiometry). Đây là phương pháp đo được tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán loãng xương cho tới thời điểm này.

Máy đo mật độ xương sử dụng tia X năng lượng kép với thời gian đo nhanh, chỉ dưới 10 giây cho 1 bộ phận, thay vì 3 – 4 phút như các máy DXA đời cũ. Đặc biệt máy còn đo được tỷ lệ đánh giá toàn thân, đo được tỷ lệ nạc mở toàn thân.

Phương pháp đo này giúp chẩn đoán sớm những trường hợp loãng xương tiên phát ở người lớn tuổi và loãng xương thứ phát có thể gặp ở những nhười trẻ tuổi, do các bệnh lý mạn tính khác gây nên hay do các thuốc điều trị cho các bệnh mạn tính kéo dài gây nên. Giúp ngăn ngừa và giảm thiểu những hệ quả nặng nề của loãng xương, phòng ngừa nhuyễn xương, loãng xương thứ phát. Giúp phòng ngừa loãng xương và gãy xương, gây tàn phế. Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và kinh tế của người bệnh và làm giảm tuổi thọ

Mọi thông tin vui lòng liên hệ

? Bệnh viện đa khoa Vạn Hạnh với tiêu chí “Người bệnh trên hết”

⏱ Trên 2️⃣0️⃣ năm kinh nghiệm chữa trị đồng hành cùng bạn bảo vệ sức khỏe

? Hotline 0️⃣2️⃣8️⃣.3️⃣8️⃣6️⃣3️⃣.2️⃣5️⃣5️⃣3️⃣

? Website: benhvienvanhanh.vn

? Fanpge: Bệnh Viện Đa Khoa Vạn Hạnh

? Địa chỉ: 781/B1-B3-B5 Lê Hồng Phong, Phường 12, Quận 10, Hồ Chí Minh